Вось я зноўку тутачкі - нарэшце зрабілі сетку разам з сецівам (толькі безправадную - а значыцца, і хуткасць адпаведная...)
мінула нашае размеркаванне. "
НС" - я ўжо на подступах! І абяцала не падвесці альма матэр, якая "СТОЛЬКІ" мне дала...
напісала чарговы даклад - на Машэраўскія чытанні. Вось
тутакаФРАЗЕАЛАГІЗМЫ Ў МОЛАДЗЕВЫМ СЛЭНГУ
Моладзевы слэнг як кампанент зносін паміж людзьмі пэўнага ўзросту, заняткаў выклікае цікавасць сваёй экспрэсіяй і эмацыянальнай афарбоўкай. Ён уяўляе сабой не толькі вялікі лексічны, але і фразеалагічны пласт. Мэтай нашага даследавання стала класіфікацыя і апісанне ў структурна-семантычным плане ідыём і канструкцый фразеалагічнага тыпу, што належаць да згаданай часткі моўнай перыферыі, а таксама вызначэнне іх месца ў маўленні. Праца базуецца на маніторынгу беларускамоўных моладзевых друкаваных і электронных СМІ, інтэрнэт-сайтаў, чатаў і форумаў, прыватных размоў ў ICQ і на аснове непасрэдна жывога маўлення.
Асноўная крыніца папаўнення фразеалогіі – жывая народная гаворка. Згодна з пашыранай дэфініцыяй, фразеалагізм – узнаўляльная адзінка мовы з двух ці больш слоў-кампанентаў, цэласная па сваім значэнні, устойлівая ў лексічным плане і сінтаксічнай будове. Таму сама з’ява слэнгу вельмі блізкая да ідыяматыкі. І абсалютна натуральна, што ў гэтай сферы моўнай перыферыі ўзнікаюць фраземы і канструкцыі фразеалагічнага тыпу.
Паводле семантычнай злітнасці кампанентаў сабраны матэрыял можна падзяліць на некалькі тыпаў. Большасць прадстаўлена фразеалагічнымі спалучэннямі. Напрыклад: не бяры да галавы/ у галаву – аналаг англійскага "take it easy"; трэба як зайцу стоп-сыгналь/ як Курнікавай ракетка – поўная адсутнасць неабходнасці; працаваць/ мудохацца як папа Карла – многа і цяжка працаваць; замудохаўся як лось – крайняя ступень стомленасці; размуціць бы сачку/ размуціцца б кока-колкай – завуаляванае запрашэнне да сумеснага прыняцця алкаголю за чужы кошт; напіцца ў зюзю/ у цыцу – знаходзіцца пад моцным уздзеяннем алкаголю; кінуць падляну/ падлянку – зрабіць подласць, здрадзіць, падмануць.
Фразеалагічных адзінстваў, якія характарызуюцца апасродкаванай матываванасцю семантыкі, намі заўважана меней у параўнанні са спалучэннямі: здаць залік “самарукам” (рус. “автоматом”) – датэрмінова; прыкінуцца тросікам – зрабіць выгляд чалавека, які не мае дачынення да пэўнай справы; забіць болт – дамовіцца пра сустрэчу; лаяцца матам – маюцца на ўвазе антыдзяржаўныя лозунгі і воклічы; хадзіць на рагах – напіцца да парушэння каардынацыі рухаў; слухаць Мендэльсона – гуляць на вяселлі.
Семантычна непадзельных зваротаў з нематываваным спалучэннем слоў зафіксавана намі зусім няшмат: наеўся рабіны – сур’ёзнае раптоўнае парушэнне планаў, спадзяванняў (сінанім. круты аблом); гэта вам не бубль-гум/ гэта вам не хухры-мухры – абазначае важнасць нейкай рэчы, падзеі; высокая ацэнка; кісляк мандзячыць – распавядаць нецікавую гісторыю. Невялікая колькасць ідыём тлумачыцца фактычнай адсутнасцю ў слэнгу ўстарэлых слоў ці граматычных архаізмаў. Прадстаўленыя прыклады характарызуюцца наяўнасцю незразумелых слэнгізмаў, якія асобна, па-за межамі зрашчэння не ўжываюцца, або адсутнасцю відавочнай сінтаксічнай сувязі паміж кампанентамі.
Асобна можна выдзеліць групу канструкцый, якія па сваёй форме падобныя да перыфразы: людзі ў цывільным – супрацоўнікі Камітэта дзяржбяспекі; скарбніца беларускай духоўнасці/ Алмаз – нацыянальная бібліятэка; мерсэдэс педальны – ровар; Бі-Бі-Сі – баба бабе сказала – пра чуткі і плёткі; Ясь/ Сірожа – нехта невядомы (аналаг англійскага "John Doc", рускага "Пушкін"
.
Як і фразеалагізмы асноўнага пласта мовы, слэнгавыя ідыёмы ў значнай сваёй частцы монасемантычныя (прыклад полісеміі: наводзіць шмон – 1. Ладзіць парадак; 2. Прыводзіць сябе ў парадак). З’ява сінаніміі прасочваецца спарадычна. Часцей у сінанімічныя адносіны ўступаюць блізкія па гукавым складзе фраземы, якія абазначаюць адзін і той жа аб’ект, з’яву ці адносіны да з’явы рэчаіснасці: размуціць бы сачку/ размуціцца б кока-колкай, гэта вам не бубль-гум/ гэта вам не хухры-мухры, касіць пад крызу/ касіць пад дурку, прыкінуцца тросікам/ прыкінуцца дублем. Радзей фіксуюцца сінанімічныя канструкцыі, розныя па гучанні, часам з варыятыўнымі адценнямі значэнняў або стылістычнай афарбоўкай: прыкінуцца тросікам/ мапед не мой, кісляк мандзячыць/ гнаць сумную цялегу, вумны як вутка/ імбацылавы гены – так здзекліва кажуць пра не вельмі разумнага чалавека. У сінанімічнай пары намі адзначана супадзенне ў суаднесенасці з пэўнай часцінай мовы. Пераважная большасць адзначаных фразеалагізмаў – дзеяслоўныя.
З’ява антаніміі ў параўнанні з сінаніміяй менш характэрна для беларускага моладзевага слэнгу. Антонімы падзяляюцца на аднаструктурныя (гаршок варыць – гаршок не варыць, трапіць на бабкі – бабкі варочаць, не бяры да галавы – убей у галаву) і рознаструктурныя (схадняк батанаў ‘сумная, нецікавая вечарына/ афіцыйнае мерапрыемства’ – смаленне парсючка ‘вясёлая вечарына’, працаваць як папа Карла – уключыць мухаеда).
Такім чынам, можна меркаваць, што фарміраванне фразеалагічнага слоўніка мовы слэнгу адбываецца на аснове агульнаўжывальнай лексікі шляхам яе эмацыянальна-экспрэсіўнага скажэння і пераасэнсавання, альбо шляхам канструявання з ужо гатовых слэнгізмаў ці запазычанняў. А функцыянаванне і рэалізацыя ў моўнай практыцы ідыяматыкі беларускага слэнгу адбываецца па аналагічных законах, якія ўласцівы мове ўвогуле, аднак са сваімі асаблівасцямі.
арыгінал. Дыплом сумна-дакорліва кідае на мяне крыўдлівыя позіркі ў снах вачыма Бабіча і так здзекліва пагражае ўказальным пальчыкам, маўляў: ДАЛЖО-О-ОК!!!
значна ўзняла сваю самаацэнку, пабываўшы ў якасці гледача на конкурсе "
Міс Універсітэта 2008". Арыгінал артыкула -
тутДевушки как звезды
Очередной конкурс «Мисс Университета» - и в очередной раз я убеждаюсь, что из участниц можно создать отличную женскую сборную по КВН. В этом году 16 представительниц 10 факультетов поразили всех не столько своей грацией и артистическим мастерством, сколько искренностью, непосредственностью и смелостью.
Первое массовое появление девушек на сцене – полухореографическая, полутеатрализованная постановка. Пестрая, сумбурная, с намеком на гламурные глянцевые журналы, несколько эклектичная. Поэтому мало кому из зрителей удалось запомнить больше 3-4 девушек в лицо. Чтобы познакомить публику с участницами, неизменный ведущий концертных программ Дмитрий Стрик представил конкурсанток. Также он поприветствовал жюри, в составе которого были редактор «Радио Витебск» Мария Тихонова, директор областного краеведческого музея Евгений Клементенок, доцент кафедры хорового дирижирования и вокала Валерий Доморацкий, «Мисс Университета 2007» Александра Баранова, председатель студенческого профкома Алексей Трубин. Этим ценителям женской красоты и грации предстояло выбрать победительниц в пяти номинациях и тройку лидеров.
Дефиле в деловых костюмах первой, со слов ведущего, «партии» девушек не могло в полной мере раскрыть таланты конкурсанток, за исключением разве что наличия у них вкуса в выборе одежды. Поэтому Дмитрий незамедлительно приступил к своим «каверзным» вопросам. И так же незамедлительно девушки отвечали: в чем прелесть математического анализа, каков он, идеал мужчины, где водятся овны и что их отличает, для чего надо есть сладости и почему французский благозвучнее немецкого.
Второй блок дефиле начался интригующе – с появления на сцене полураздетого молодого человека. Задачей конкурсанток было не только продемонстрировать достоинства своей фигуры в деловом костюме, но и элемент за элементом подобающе одеть парня. Кроме того, зрители узнали о таких увлечениях девушек, как йога, плавание, прыжки с парашютом и верховая езда. (Внимание! Не повторять в домашних условиях!).
По-настоящему же раскрылись участницы в творческом конкурсе. Лирические и не очень песни, зажигательные танцы, нередко с элементами так популярного нынче стрип-денса, эпическо-элегические монологи, видеоролики – жанровое разнообразие и творческие находки зритель встречал аплодисментами и с неизменным чувством юмора. Интересный номер Анны Бачковой (?) «Танец с пиджаком» настолько впечатлил жюри, что девушке присудили титул «Мисс Оригинальность». Ей же, с легкой руки Дмитрия Стрика, достался приз от спонсора – компании «Инотекс». Как гласит новый кавээновский слоган, «Инотекс» - смотри в лицо маме и красней.
«Мисс Артистизм» стала Юлия Бартош (ФФ), которая использовала запрещенный прием, включив в номер танец в исполнении детей. Что, впрочем, не умаляет ее собственных талантов. Звания «Мисс Обаяние» и «Мисс Грация» завоевали соответственно Ольга Надиенко (?) и Юлия Русакова (ФСПиП). Приз зрительских симпатий достался Марии Зуевой (ФБФК), каждый выход на сцену которой зал встречал бурными овациями.
Вторая вице-мисс – Ирина Каныгина, золотой голос факультета физической культуры и спорта. Первая вице-мисс – Ольга Горнак (ПФ), девушка с претензией на актерское мастерство. И, наконец, титул «Мисс Университета 2008» получила Алена Ложкина (ПФ), которая представляла наш вуз на конкурсе «Королева Весна 2008» в технологическом университете вместе с Александрой Барановой. Последняя и передала Алене корону победительницы.
Всех участниц, получивших номинации, щедро одарил наш постоянный спонсор – профком студентов. Новой Мисс Университета, например, вручили телевизор «Витязь», а также платиновую карточку от другого спонсора конкурса – Белорусского республиканского союза молодежи. Теперь Алене придется платить взносы до пенсии, как «предрек» ведущий. Пока же она с короной на голове почивает на лаврах, вы читаете эту статью, а я думаю, что грациозных и артистичных достаточно, а вот смелых, как участницы конкурса, совсем немного.
Дзень народзінаў
Маргошы прайшоў на дзіва спакойна, без эксцэсаў (відаць, уратавала ад сурокаў прычэпленая да спадніцы шпілька)
на Дзень тэатра трапіла на капуснік моладзевай студыі "
Колесо". па-добраму зайздрошчу гэтым таленавітым людзям, якія знайшлі свой сродак самавыражэння на тэатральных прыступках...
паганялі мяне ў палікініцы, у тым ліку давялося зайсці да генеколага... Акрамя агульнага стрэсу, візіт запомніўся проста выбітным выразам, якім мяне сустрэла пенсійнага ўзросту доктар: "У вас ужо было палавое жыццё?". Я ажно збянтэжылася: а што, хіба яго больш не будзе?..
